Sau Khởi nghĩa Nam kỳ,íthưTỉnhủyThủDầuMộtsaukhởinghĩaNamkỳnhận định kèo nhà cái 5 đồng chí Hồ Văn Cống, Bí thư Tỉnh ủy bị địch bắt đày ra Côn Đảo năm 1941 và hy sinh ở đó, đồng chí Văn Công Khai được bầu thay thế.

Đồng chí Văn Công Khai tên thật là Tạ Văn Khái, sinh năm 1909, ở xóm cầu Ông Cộ, làng An Phú, tổng Bình Phú, quận Châu Thành, tỉnh Thủ Dầu Một (nay là phường Tân An, TP.Thủ Dầu Một). Xuất thân trong gia đình nghèo, ông phải nghỉ học từ rất sớm để đi làm thuê. Từ trong gian khổ, ông tìm thấy con đường sáng khi được các đồng chí trong Hội Ái hữu giác ngộ lý tưởng cách mạng và được kết nạp Đảng vào năm 1936, với bí danh Văn Công Khai. Khi ấy, ông hoạt động bí mật với đồng chí Nguyễn Văn Lộng (Chùa) cùng quê Thủ Dầu Một và một số cán bộ Đảng như Phan Văn Khung ở Chi bộ Ba Son, Phan Vân (Nguyễn Văn Nữ) và Trần Văn Giàu, Bí thư Xứ ủy. Đây cũng là đoàn cán bộ được lần lượt cử đi củng cố cơ sở công đoàn và Chi bộ cộng sản ở Dĩ An. Ông đã hai lần được biệt phái đến đồn điền cao su Dầu Tiếng để gây dựng phong trào, thành lập chi bộ Đảng.

Mùa xuân năm 1943, ông được tập thể giao nhiệm vụ làm Bí thư Tỉnh ủy lâm thời Thủ Dầu Một, tổ chức phục hồi cơ sở chi bộ và đoàn thể cứu quốc, theo sự chỉ đạo của Xứ ủy Nam kỳ gấp rút tổ chức vũ trang tổng khởi nghĩa giành chính quyền. Ngày 25-8- 1945, với vai trò Chủ tịch Ủy ban khởi nghĩa Thủ Dầu Một, ông đã lãnh đạo nhân dân, Đảng bộ tỉnh giành chính quyền thắng lợi cùng với Sài Gòn và Nam bộ theo chủ trương của Trung ương Đảng và Chính phủ do Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo. Đầu tháng 10- 1945, để phục vụ cho cuộc kháng chiến chống Pháp, Xứ ủy Nam kỳ do đồng chí Lê Duẩn làm Bí thư đã chỉ đạo tổ chức Tỉnh ủy chính thức Thủ Dầu Một, ông được giao nhiệm vụ Phó Bí thư và giữ chức Phó Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến hành chính tỉnh...

C.T