CuốnHoa đường tùy bútra đời trong một hoàn cảnh đặc biệt: năm 1945,đườngtùybúttâmtìnhkẻsĩthờiloạsoi kèo trận sevilla Nhật đảo chính Pháp, nạn đói xảy ra khắp nơi, trước thế cuộc ngổn ngang là một nhà văn, nhà báo, đồng thời là quan đại thần dưới triều Bảo Đại, Phạm Quỳnh lui về ẩn dật tại biệt thự Hoa Đường, bên sông An Cựu (Huế) và viết những dòng rời rạc nhưng chất chứa đầy tâm tình kẻ sĩ bị buộc vào một tình thế phải khoanh tay đứng nhìn sự hỗn độn nhiễu nhương của thời thế.