"Phù thủy ánh sáng" Xuân Trường: Ánh sáng đẹp không nằm ở cái đèn đắt tiền_kết quả tối qua

Đặng Xuân Trường là nghệ sĩ nhiếp ảnh,ùthủyánhsángquotXuânTrườngÁnhsángđẹpkhôngnằmởcáiđènđắttiềkết quả tối qua đạo diễn hình ảnh, họa sĩ thiết kế và nhà sản xuất phim tại Việt Nam. Trong lĩnh vực sân khấu, anh được biết đến với vai trò đạo diễn sân khấu, ánh sáng, hình ảnh các chương trình hòa nhạc, liveshow, trình diễn thời trang.

Trong lĩnh vực hội họa, Đặng Xuân Trường sắp đặt tranh và các tác phẩm điêu khắc của các danh họa Việt Nam đương đại. 

Đối với lĩnh vực trưng bày nghệ thuật, Đặng Xuân Trường thiết kế ánh sáng và sắp đặt tranh cho các triển lãm nghệ thuật của các họa sĩ tên tuổi ở Việt Nam như: Lư Hùng Anh, Đỗ Tuấn Anh, Trương Tiến Trà, Đoàn Xuân Tặng, Lư Trực Sơn, Dương Thùy Dương, Trịnh Thị An.

Đối với lĩnh vực thời trang, Đặng Xuân Trường đạo diễn ánh sáng sân khấu cho nhiều chương trình diễn thời trang như: Khi gió đông về của NTK Hoàng Ngân, Elle Fashion Show Thu Đôngcủa tạp chí Đẹp, DFW in Doorcủa HTV...

Dịp đầu xuân, phóng viên Dân tríđã có cuộc trò chuyện với đạo diễn Xuân Trường và được nghe anh chia sẻ những điều thú vị về thiết kế ánh sáng cũng như thách thức khi làm các chương trình. 

Sự rung động tâm hồn: Yếu tố sống còn của thiết kế ánh sáng

Nhắc đến đạo diễn Xuân Trường nhiều người vẫn quen và ấn tượng với danh xưng "phù thủy ánh sáng". Chinh phục khán giả bằng cách dùng ánh sáng trong mỗi show diễn, hẳn anh cũng phải có bí quyết riêng và đặc biệt?

- Với thiết kế ánh sáng, đừng bao giờ thiếu tưởng tượng, nếu không bạn sẽ chẳng đủ nội lực để phá đi điểm nhìn của người khác. Đó là yếu tố sống còn trong việc thiết kế ánh sáng. 

Tôi thấy, đa số mọi người đều quá chú trọng đến lý thuyết khô khan, kỹ thuật cứng nhắc và ưu tiên sử dụng những loại đèn chiếu sáng đắt tiền mà bỏ quên trí tưởng tượng phong phú của bản thân.

Nếu mãi chăm chú vào kỹ thuật, suốt đời bạn sẽ chỉ giống như một con robot. Về cơ bản thì kỹ thuật giết chết mọi thứ xúc cảm, vấn đề nằm ở chỗ ta hành xử với nó như thế nào mới là điều quan trọng. Hãy nhớ, ánh sáng đẹp không nằm ở thiết bị chiếu sáng mà do tầm nhìn, do con mắt bạn nhạy bén phát hiện ra nó. 

Ánh sáng sở hữu ngàn sắc thái biểu cảm: Có yêu thương, ghét bỏ, có ấm áp dịu dàng, có bạo liệt chết chóc, và có cả nỗi cô đơn buồn thảm…

Bởi vậy, ánh sáng đẹp không chỉ dựa vào một cái đèn giá trị cao, đắt tiền mà còn phụ thuộc rất nhiều vào trí tưởng tượng của chủ thể.

Thay vì lăn tăn vấn đề thiết bị, hãy tập trung và hình dung mọi thứ bằng sự rung động của tâm hồn. Đặc biệt, khi trí tưởng tượng kết hợp với năng lực quan sát tự nhiên tốt sẽ giúp ích rất nhiều cho một người thiết kế ánh sáng.

Và ở mỗi lĩnh vực khác nhau chắc cũng có những cách setup (sắp đặt, bố trí) ánh sáng khác nhau?

- Đúng vậy. Chẳng hạn trong mỗi liveshow ca nhạc, bản phối khí của các nhạc sĩ là không giống nhau. Điều đó đòi hỏi khi chúng ta tưởng tượng ánh sáng theo không khí một ca khúc cần phải nắm rõ được tiết tấu, nhịp điệu, đồng thời kết hợp cả phần chiếu Visual Art (nghệ thuật thị giác hay nghệ thuật trực quan -PV) từ màn hình, cân đối giữa vùng sáng và vùng tối để hình ảnh Visual không bị mất đi.

Hình ảnh ca sĩ luôn luôn là trọng tâm. Nếu không thể nắm vững được những trạng thái như vậy thì sẽ cho ra một màu rất "event". Xét cho cùng, chúng ta làm mọi thứ để tôn giá trị của ca sĩ, của dàn nhạc. Đặc biệt đừng bao giờ quên mất sự tưởng tượng.

Còn cái quan trọng nhất khi làm về múa là phải hiểu biên đạo múa muốn nói gì, sau đó tìm hiểu vở múa ấy di chuyển trên sân khấu như thế nào, không khí sân khấu ra sao. Công việc ấy bạn phải phối hợp nhịp nhàng với cả ê-kíp. 

Còn đối với sân khấu, điện ảnh, cần giỏi cả về tâm lý nhân vật mới chiếu sáng tốt được. Trong bối cảnh nhất định, thể trạng nhân vật ấy ra sao, buồn hay vui, đạo diễn muốn như thế nào?.

Riêng với lĩnh vực hội họa, khi họa sĩ vẽ, họ dùng màu để tạo ra ánh sáng. Điều bạn cần quan tâm nhất đó là góc độ chiếu đèn, khoảng cách đặt đèn, mức độ sáng tối để tôn lên vẻ đẹp của bức tranh.

Với mỗi chương trình anh luôn đề cao đến sự hoàn hảo, bởi anh vốn là một đạo diễn rất khắt khe trong nghề?

- Không hẳn thế. Nghe "hoàn hảo," tôi có cảm giác hơi chán vì tròn trịa quá!

Rõ ràng, nghệ thuật phải thiếu thiếu một chút xíu gì đó thì mới thú vị. Cũng giống như việc khi tạo các khối sắp đặt hai bên cánh gà, tôi luôn yêu cầu: Làm mặt trước 10 thì mặt sau cũng phải đảm bảo 7, 8 phần như mặt trước.

Thậm chí, nếu đủ kinh phí, tôi sẵn sàng làm mặt sau y như mặt trước, tức là tất cả cùng được 10. Tôi không đồng tình suy nghĩ rằng, khán giả không nhìn thấy mặt sau thì có thể làm à uôm cho xong.

Hình ảnh mặt sau có tác động trực tiếp đến các nhạc công đang chơi live trên sân khấu. Tôi muốn rằng, khi đi qua các khối ấy, nhìn phía đằng sau, nhạc công thấy được sự nghiêm túc của ê-kíp để họ có nguồn cảm hứng chơi trên sân khấu. 

Đạo diễn Xuân Trường từng làm rất nhiều chương trình lớn từ nhạc kịch đến liveshow âm nhạc và được mọi người gọi với danh xưng "phù thủy ánh sáng", vậy có chương trình nào anh vẫn cảm thấy chưa hài lòng và nuối tiếc?

- Thú thật, chương trình nào, show nào qua bàn tay của tôi cũng để lại trong tôi một sự nuối tiếc nhất định bởi tôi không bao giờ thỏa mãn với bản thân.

Tôi nghĩ, đôi lúc mình không nên đặt giới hạn cho mình. Với tôi, còn làm là còn thách thức nhiều, gần như chương trình nào, show diễn nào cũng là một cái thách thức, kể cả là sân khấu trong nhà hay ngoài trời.

Và tôi quan niệm, bất kể chương trình gì, quan trọng nhất là phải chạm đến cảm xúc của khán giả. Với mỗi chương trình, tôi luôn làm bằng tất cả tâm huyết, niềm đam mê và sự sáng tạo của mình.